Goed nieuws (2010)

Luisteren of kijken naar de nieuwsberichten van vandaag betekent geïnformeerd worden over de meest recente rampspoed. Dat mogen we misschien wat mistroostig vaststellen, maar het zal ons toch er van afhouden om morgen met evenveel belangstelling te speuren naar het vervolg van de dagelijkse ellende. Wetenschappers menen ontdekt te hebben dat wij mensen in deze niet zo maar nieuwsgierig zijn, maar dat het een onbewuste vorm van zelfverdediging is omdat de kennis van wat anderen is overkomen ons weerbaar maakt om zelf te overleven. "Een gewaarschuwd man telt voor twee". Dat volksgezegde past hier. Natuurlijk vernemen we ook wel eens graag goed nieuws: dat er een nieuw medicijn is ontwikkeld, een brug gebouwd en dat soort mededelingen, maar we kunnen er eigenlijk niet zoveel mee. We willen overleven en als het daaraan bijdraagt zijn we er voor.
In de tijd dat de zondagse overweging nog "preek" genoemd werd stond de predikant hoog aangeschreven als er hel en verdoemenis in het vooruitzicht gesteld werd, maar tegelijk een hint werd gegeven om hier aan te ontkomen. Men wilde graag horen hoe het moest. Ofschoon ook toen "evangelie" hetzelfde betekende als nu, namelijk "blijde boodschap, goed nieuws", het klonk niet zo door in de verkondiging.
We gedenken vandaag Sint Willibrord die tegen het einde van de zevende eeuw vanuit Ierland in Noord Nederland aan land ging om er dat evangelie te verkondigen.
Hij trof in dit natte land kleine gemeenschappen aan die aan de hand van eenvoudige regels, afspraken en overeenkomsten met hun buren probeerden te overleven. Het waren regels die wel overeenkomst hadden met de regels waarmee Abraham zijn volkje bijeen probeerde te houden en die later 10 geboden werden en in onze dagen liever 10 wijze woorden. Hoe Willibrord bijvoorbeeld die Friezen van toen heeft kunnen overtuigen weten we niet precies. We weten niet eens of dat allemaal zonder geweld is gegaan, maar zeker is dat er uiteindelijk toch de overtuiging, het geloof van Jezus Christus in is gaan doorklinken. Zoals zo vaak zijn het niet de voormannen die zich om die boodschap bekommerden, maar meer om de organisatie. Dan waren het de gewone vaders en moeders die die boodschap verstonden en ze voorleefden. Dat bevatte geen bedreigingen, geen aankondiging van ellende, maar een ander en eenvoudig handvest om te overleven: geef zorg en liefde aan elkaar, compassie, solidariteit. Hij zei deze aanpak van God, zijn Vader, te hebben overgenomen. Of dit laatste op die Friezen meteen veel indruk heeft gemaakt valt te betwijfelen, want geloof in de goddelijke afkomst van Jezus Christus is al weer een statie verder, maar zijn nieuw perspectief dat was en is goed nieuws en een verhoopt alternatief tegen alle bedreiging, meer dan de moeite waard om dit door te geven. Willibrord heeft er door het stichten van de Kerk in Nederland een structuur aan gegeven. Wellicht dat we in onze tijd daar minder heil van verwachten. Dat goede nieuws blijft recht overeind en in het evangelie van vandaag worden we aangespoord het door te geven door niet te verzwijgen wat ons moed en vertrouwen geeft om te kunnen overleven. Woorden hebben daartoe meestal weinig overtuigingskracht, ook niet al komen ze van bovenaf. Veel meer onze gedraging van zorg en goedheid, verdraagzaamheid, want dat maakt een samenleving weerbaar.