Het moeizame lezen van Jezus (2009)

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 538 niet laden
Jezus heeft het niet gemakkelijk gehad in zijn leven. Daar zijn verschillende oorzaken voor. Op de eerste plaats werd hij geboren in een bezet land. Al vóór zijn geboorte moesten alle inwoners op last van de bezetter hun huis verlaten om zich elders te laten registreren. Dat leidde tot een kleine volksverhuizing, verstopte wegen en overvolle herbergen. Daardoor werd Jezus geboren in een stal. Niet veel later vluchtten zijn ouders met hem naar Egypte om te voorkomen, dat hij door Herodes vermoord zou worden. Het was uiteindelijk de bezettende macht die een doodvonnis over hem uitsprak en hem aan een kruis liet spijkeren.
De tweede oorzaak voor het moeizame leven van Jezus ligt bij zijn leerlingen en volgelingen. Keer op keer blijkt, dat zij de uitspraken, de parabels en de genezingen door Jezus niet begrijpen. Marcus schrijft daar bij herhaling over: &Jezus keek hen aan, toornig en verdrietig, omdat hun hart zo dicht zat& (3,5). &Jezus stond verbaasd over hun ongeloof&(6,6). &Zijn jullie dan ook nog zo dom?&(7,18). &Begrijp je het nu nog niet?&(8,21).
Maar degenen die zijn leven het meest vergalden waren de schriftgeleerden. Jezus was buitengewoon fel tegen hen: &De wet van God laat je varen en je klemt je vast aan de traditie van mensen. Gods wet heb je mooi buiten werking gesteld, om je eigen traditie te handhaven. Gods woord hol je uit door de traditie die je zelf hebt gemaakt.&(7,8-9.13). Het apocriefe evangelie van Thomas heeft voor die houding een treffende vergelijking: &Ze zijn als een hond, die slaapt op de voerbak van de ossen. Zelf eet hij er niet van, maar hij laat de ossen ook niet eten&(102).
Het is de houding van mensen, die sinds enkele weken ineens wereldnieuws is geworden: bisschoppen die zich hadden afgescheiden van onze kerk om er een eigen kerk op na te houden, waarin antisemitisme en eigengereide veroordelingen hoogtij vieren. Maar ook degenen die hun gedrag vergoelijken zijn schriftgeleerden die niet deugen. Of wat te denken van een toekomstig bisschop, die durfde te beweren dat de tsunami in de Indische Oceaan en de orkaan Katrina straffen van God zijn voor een zondige wereld? De enige manier om zelf overeind te blijven en onze kerk tegen dergelijke mensen te beschermen is: trouw blijven aan je geweten, de vreugde van je geloof niet laten bederven, blijven samenkomen in de vieringen van je geloofsgemeenschap zoals op deze zondagmorgen.
Het evangelie van vandaag geeft een helder beeld van het optreden van Jezus. Enerzijds is er zijn bekommernis met een mens in nood, anderzijds gaat hij in debat met de hoogmoedige schriftgeleerden. Het is een van de vijf conflicten op rij tussen Jezus en de geestelijke leiders van zijn tijd.
Marcus schildert heel helder een tafereel met veel figuren. Je zou eigenlijk in dit verhaal moeten kruipen om van dichtbij te zien wat er gebeurt. Stel je voor dat je deel uitmaakt van de massa, die wil zien wat Jezus doet zonder voor hem te kiezen. Daardoor kun je de toegang tot hem voor anderen blokkeren. Of denk je in dat je de lamme bent, een mens die verlamd is van zorgen of verdriet, en die niet kan overeind komen en geen stap meer kan verzetten. Misschien ben je een van de vier vrienden, die creatief blijven nadenken hoe ze de lamme kunnen brengen naar de plaats en de mens, die genezing en vergeving biedt. Of kies je partij voor de schriftgeleerden, die niet geloven in de mogelijkheden die Jezus heeft en hem dwarsbomen? Maar misschien durf je ook wel te zijn zoals Jezus zelf, die ziet wat een geloof de vier vrienden hadden, en die op basis daarvan de lamme geneest. Kunt u zich voorstellen, dat ik dit verhaal tien jaar geleden gekozen heb voor de viering van mijn zilveren priesterfeest?
Marcus presenteert Jezus als iemand die een lamgeslagen mens niet aan zijn lot overlaat. Jezus verkondigt een vergevende God. De Mensenzoon slaat een brug tussen hemel en aarde.
Wat zou er van de genezen lamme geworden zijn? Hoe gaat het met ons verder als we een nieuwe kans gekregen hebben? Laten we hopen en bidden dat we kunnen reageren zoals de mensen die het wonder hebben zien gebeuren. &Ze konden hun ogen niet geloven. Ze verheerlijkten God: Zo hebben we het nog nooit bekeken.& Dat zou een kenmerk moeten zijn van ons geloof: dat we ons telkens opnieuw laten verrassen door de vondsten van God, en dat we op basis daarvan het leven aandurven.