Dertigste zondag door het jaar (2009)

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 201 niet laden

In het evangelie gaat het om een blinde. Ik wil beginnen met een verhaaltje over drie blinden. Die bekeken een olifant. Zoals u weet kijken blinden met hun handen. De eerste blinde stond naast de olifant en streek met zijn handen over het massieve lijf van het dier. Een olifant is een sterke muur, zei hij, niet doorheen te komen. De tweede blinde streek met zijn handen langs een van de poten en zei: Een olifant is helemaal geen muur, het is een boomstam, hij staat zo stevig dat er geen beweging in te krijgen is. De derde blinde die met zijn handen de slurf betastte, zei: Jullie hebben het helemaal mis. Een olifant is een dikke slang waar volop beweging in zit. En ze kregen een knallende ruzie wat een olifant wel was. Ze hadden helemaal niet in de gaten dat ze elk maar een klein deel van de olifant zagen met hun handen.
Nu is dit niet enkel een probleem van blinde mensen, ook ziende mensen krijgen vaak onenigheid over zaken en vergeten daarbij dat ze heel dikwijls slechts naar een klein deel kijken van de vaak omvangrijke en gecompliceerde werkelijkheid. Je hebt dat in de politiek en op allerlei andere terreinen, en dan verzucht men heel vaak: hoe is het mogelijk dat ze zo blind zijn voor de werkelijkheid. Nu vindt men van een ander al gauw dat die stekeblind is. Voor- en tegenstanders zouden meer met elkaar in gesprek moeten gaan om samen een beter zicht te krijgen op de werkelijkheid, en op elkaars visies maar dat is toch vaak een moeizaam proces.
In onze Katholieke Kerk doet zich hetzelfde probleem voor. Daar vind je ook verschillende zienswijzen die elk een bepaald facet belichten van een heel complexe werkelijkheid. En als men daar dan alleen naar kijkt, is men blind voor andere aspecten van diezelfde werkelijkheid. Je hebt mensen die alleen maar oog hebben voor de hiërarchische en klerikale structuur van de kerk, met de daarin vastliggende gezagsverhoudingen, waarin alleen gewijde bedienaren met gezag bekleed zijn. In deze groep ligt ook grote nadruk op leerstellingen, wetten en regels.
Maar lang niet iedereen is het eens met deze visie op de Kerk. Veel gelovige mensen zien de kerk op de eerste plaats als een gemeenschap van mensen die samen de weg van Jezus willen gaan. In hun zienswijze moeten leerstellingen en wetten minder nadruk krijgen, zij pleiten ook voor een soort democratie in de kerk, waarin, bijvoorbeeld, de parochianen zelf kunnen uitmaken wie zij willen als herder en voorganger. Kerk zijn moet je doen met elkaar, zeggen ze.
Twee groepen gelovigen die heel verschillend denken en vaak botsen met elkaar. De groep die wil vernieuwen verwijt de andere vaak dat ze stekeblind zijn voor de werkelijkheid van het gelovig zijn in deze tijd. Maar de conservatieven verwijten hen weer van nieuwlichterij, dat ze verblind zijn door de liberale opvattingen van deze tijd en daardoor geen oog meer hebben voor de traditie die heilig is en ook in onze tijd onveranderd voortgezet moet worden.
Heer, maak dat ik zien kan, zei de blinde in het evangelie. Door de eerste voorbijgangers werd hij ervaren als een lastpost, maar Jezus hoorde er een roep om hulp in en stond stil bij hem. Uw geloof heeft u gered, zei Jezus of in een andere vertaling: uw vertrouwen heeft u gered. Ook tot de huidige blinden in de kerk wordt gezegd: uw geloof kan u redden, uw geloof in Jezus' idealen uw vertrouwen dat hij de juiste weg wijst naar een goed leven. Als je probeert naar de werkelijkheid te kijken met zijn ogen, dan zie je mogelijkheden om zijn dienstbaarheid waar te maken en niet blind te zijn voor het wel en wee van medemensen.
Uw geloof is uw redding. Dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Wat is echt geloof? Daar kan verschillend over gedacht worden, maar levend geloof zit in mijn ogen niet in leerstellingen en wetjes, levend geloof zit ook niet in het krampachtig vasthouden aan tradities. Levend geloof is daar te vinden waar mensen zich met hart en ziel betrokken voelen bij de Jezus' beweging, die beweging van mensen naar elkaar toe in de geest van het evangelie. Geloven is in beweging zijn en niet opgesloten zitten in hokjes. Waar beweging is raken mensen misschien wel eens buiten de lijnen, maar daar leeft wel iets, daar krijgen ze oog voor de idealen van Jezus, daar gaan blinden weer zien.